Güneş'teki Hareketlilikler

Güneş uzun süredir bir sessizlik içinde. Normalde 11 yıllık olması gereken çevrim süresini geçtiğimiz yıl Aralık ayında en düşük Güneş lekesi sayısı ile tamamlayarak 12 yıl 8 aylık süre ile 1823'ten beri en uzun çevrim olma özelliğini gösterdi. 23. çevrimin bitişiyle böylece 24. çevrim başlamış oldu fakat bu çevrimde de uzun süredir bir aktivite gözlenmiyordu. 5 gün önce Güneş'i gözleyen Stereo uydularından biri Güneş yüzeyinde hareketlenemeye başlayan bir koronal kütle atımı bölgesi görüntüledi. Hareketliliğin yaşandığı bölge Dünya'dan bakıldığında Güneş'in arka bölgesinde kaldığından, Stereo dışındaki görüntüler ancak bir kaç gün sonra alınmaya başlandı.

<< 9 Mayıs'ta alınan bu görüntüde sol üstte koronal kütle atımı bölgesi görülebiliyor.

Koronal kütle atımları Güneş'in yüzeyinde oluşan yüksek enerjili güneş fırtınalardır. Yüzeydeki manyetik alanlarda biriken enerjilerin serbest kalması ile çok şiddetli patlamalar gerçekleşiyor ve bu fırtınalarla milyarlarca ton ağırlığa denk gelebilecek yüksek enerjili parçacıklar uzaya fırlatılıyor. Bu tip oluşumlar Dünya'dan çok yakından izleniyor çünkü bu yüksek enerjili parçacıkların atmosferle etkileşip özellikle iletişim altyapılarına zarar vermesi mümkün.

STEREO uydusu tarafından 5 Mayıs'ta alınan bu görüntülerde etkinleşmeye başlayan bölge ve koronal kütle atımı görülebiliyor. Video, koronograf tarafından bir gün boyunca elde edilen 30'ar dakikalık görüntülerin birleştirilmesiyle oluşturuldu. (Kaynak : SOHO)

Bu etkinliğin yanında, dün Güneş'in yüksek atmosfer bölgesinde hareket eden elektronların oluşturdukları radyo dalgaları atımı da gözlendi. Elektronların kaynağı olarak büyük olasılıkla yukarıda bahsettiğim etkinleşmeye başlayan bölge gösteriliyor.

Amatör bir astronom olan Thomas Ashcraft tarafından Güneş'in 21 Mhz'de dinlediği radyo yayınının grafiği (Kaynak Spaceweather)

Radyo dalgalarının ses karşılıklarını da buraya tıklayarak dinleyebilirsiniz.

Güneş'in bu aktif anının görüntülerini yakalamaya çalışan bir çok kişinin fotoğrafları Spaceweather'da yayınlanıyor. İncelemek için tıklayabilirsiniz.

Güneş uzun sessizliğinin ardından yavaş yavaş kıpırdanmaya mı başlıyor yoksa? Bu konuda kimse daha bir şey söyleyemiyor... Güneş'in aktif dönemine girip, güzel fotoğraflar için poz vermeye başalaycağı günleri sabırsızlıkla bekliyoruz!